عبرت از تنهایی ابوذر و روی آوری طلاب به کار جمعی
کارهای ما [اجتماع طلاب و فضلای حوزه علیمه قم] دستجمعی نیست. من یک وقت عرض کردم که از این جهت، مثل جناب ابی‌ذر(سلام‌اللَّه‌علیه) هستیم که «یعیش وحده و یموت وحده».(۱) همه‌ی کارهای ما تنهاست: از استاد، تنها درس می‌گیریم و تنها مطالعه می‌کنیم. گرچه مباحثه‌مان هم کار دو نفری است، اما تنهاست؛ یعنی اشتراک فکری نیست. یک روز زید می‌خواند، عمرو شاگرد او می‌شود و گوش می‌کند؛ فردا عمرو می‌خواند، زید شاگرد او می‌شود و گوش می‌کند؛ یعنی کار فردی است. کار دستجمعی، اشتراک مساعی و ابزارهای مناسب را جمع کردن و آوردن، کارهای جدید دنیاست. جدید که عرض می‌کنیم، این بخش آن خیلی هم جدید نیست؛ تقریباً قدیمی است؛ اما درعین‌حال ما هنوز با آن چندان آشنا نیستیم!۱۳۷۰/۱۲/۰۱
رجال کشی، محمد بن عمر کشی ص۲۴ ؛ روضه الواعظین،الفتال النیشابوری،ج۲ص۲۸۳ ؛ مناقب آل ابی طالب،ابن شهر آشوب مازندرانی،ج۱ص۲۱۳ ؛ بحارالانوار،مجلسی،ج۲۲ص۳۴۳ ؛
أبوذر الذی قال رسول الله (ص) ما أظلت الخضراء و لا أقلت الغبراء على ذی لهجة أصدق من أبی ذر، یعیش وحده و یموت وحده و یبعث وحده و یدخل الجنة وحده، و هو الهاتف بفضائل أمیر المؤمنین و وصى به رسول الله (ص) و استخلافه إیاه، فنفاه القوم عن حرم الله و حرم رسوله بعد حملهم إیاه من الشام على قتب بلا وطاء و هو یصیح فیهم قد خاب القطار یحمل النار سمعت رسول الله (ص) یقول إذا بلغ بنو أبی العاص ثلاثین رجلا اتخذوا دین الله دخلا و عباد الله خولا و مال الله دولا. فقتلوه فقرا و جوعا و ذلا و ضرا و صبرا.».
ترجمه:
رسول خدا (ص) فرمود: آسمان و زمین، کسى راستگوتر از ابوذر را به خود ندیدهاند تنها زندگی می کند و تنها می میرد و تنها برانگیخته می شود و تنها وارد بهشت می شود و او کسی است که فضایل امام علی (ع) و آنچه رسول خدا (ص) او را و جانشینیش سفارش کرده بود را فریاد می زند پس آن گروه او را از سرزمین حرم خدا و حرم رسول خدا تبعید کردند و سپس او را از شام کوچ دادند و او در میان آنان فریا می زد از رسول خدا (ص) شنیدم هنگامی که پسران ابی العاص به سی مرد برسند دین خدا را تباه و بندگان خدا را برده و کنیز و مال خدا بین خود می چرخانند پس او را در حالیکه تهیدست و گرسنه و خوار و بدحالی و شکیبا کشتند.
