بحث درخت و شجره

با سلام

 

«درختان تنومند و بزرگی که اسمان را لمس میکردند به طوری که انتهای انها از روی زمین قابل مشاهده نبود

 

انجیل دانیال ۴:۱۱»

 

 

 

أَلَمْ تَرَ‌ کَیْفَ ضَرَ‌بَ اللَّـهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَ‌ةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْ‌عُهَا فِی السَّمَاءِ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَ‌بِّهَا ۗ وَیَضْرِ‌بُ اللَّـهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُ‌ونَ﴿۲۴-۲۵﴾سوره ابراهیم 

 

اآیا ندیدى خدا چگونه مَثَل زده: سخنى پاک که مانند درختى پاک است که ریشه‌اش استوار و شاخه‌اش در آسمان است؟ میوه‌اش را هر دم به اذن پروردگارش مى‌دهد. و خدا مَثَلها را براى مردم مى‌زند، شاید که آنان پند گیرند.

 

 

بعضی موارد انجیل را با مواردی مثل درختان عظیم حقیقی با زمین و همان مثال فیلم آواتار یکی می دانند مثل درختان سیلیکونی در سریلانکا که می گویند قطع شده اما مورد خاص فیلم فیلم سایلنت هیل یک که خیلی بهتر می تواند جهان موازی بدون دید را راحت تر نشان دهد و چند مورد فیلم زامبی محور با اساس ویروس و قارچ نیز وجود دارد مثل فیلم بدنهای گرم و فیلمهای کامل یافته تری از است آف آس اما حقیقت بیشتر به این است که هر انسان می تواند به این درخت نزدیک شود و در حقیقت در درون وی رشد می کند و مورد طارق نیز موید این موضوع است. و نزدیک شدن به درخت در بحث ابتدای خلقت در زمان آدم و حوا بی دلیل نیست و باید رمز گشایی شود اما به نظر این مورد هم که شجره طیبه و کلمه الله همان درخت نبوت و در اصل بحث انسان کامل و اهل بیت باشند دقیق تر است. در ضمن این مورد هم اشاره شود درخت خبیث زقوم نیز در قرآن ذکر شده که در جهنم است و توصیفات دقیقی هم دارد باز هم اشاره می کنیم که اصل و بنای ما به هیچ عنوان تفسیر نیست بلکه نشان دادن آرا و نظرات مختلف و سیر دادن اذهان به نتیجه گیری است و بیشتر هدف تعبیرات قرآنی است .

موارد زیر عیناً از ویکی شیعه کپی پیست می شود

 

 

ویکی شیعه

 

جستجو

 

منوی کاربری

شجره طیبه

صفحه بحث

زبان

پیگیری

نمایش تاریخچه

نمایش مبدأ

 

بیشتر

شَجَرِه طَیِّبِه درخت پاک و بابرکتی است که در آیات ۲۴ و ۲۵ سوره ابراهیم، کلمه طیبه به آن تشبیه شده است. برای شجره طیبه ویژگی‌هایی از جمله رشد و نمو، استواری، مثمر بودن و پاکیزه بودن برشمرده شده است. در تفاسیر و جوامع روایی و کتاب‌های عرفانی مصادیقی از جمله وجود حضرت حق، اهل بیت(ع)، معرفت، انسان کامل و برخی درختان برای تطبیق بر شجره طیبه ذکر شده است.

 

 

تابلو فرش شجره طیبه مزین به آیه تطهیر، آیه تبلیغ و آیه اکمال که در موزه آستان قدس رضوی نگهداری می‌شود.

مفهوم‌شناسی و جایگاه

شجره طیبه درخت پاک و بابرکتی است که در آیات ۲۴ و ۲۵ سوره ابراهیم، کلمه طیبه به آن تشبیه شده است. [۱]

أَلَمْ تَرَ‌ کَیْفَ ضَرَ‌بَ اللَّـهُ مَثَلًا کَلِمَةً طَیِّبَةً کَشَجَرَ‌ةٍ طَیِّبَةٍ أَصْلُهَا ثَابِتٌ وَفَرْ‌عُهَا فِی السَّمَاءِ تُؤْتِی أُکُلَهَا کُلَّ حِینٍ بِإِذْنِ رَ‌بِّهَا ۗ وَیَضْرِ‌بُ اللَّـهُ الْأَمْثَالَ لِلنَّاسِ لَعَلَّهُمْ یَتَذَکَّرُ‌ونَ﴿۲۴-۲۵﴾

 

اآیا ندیدى خدا چگونه مَثَل زده: سخنى پاک که مانند درختى پاک است که ریشه‌اش استوار و شاخه‌اش در آسمان است؟ میوه‌اش را هر دم به اذن پروردگارش مى‌دهد. و خدا مَثَلها را براى مردم مى‌زند، شاید که آنان پند گیرند.

 

سید محمدحسین طباطبایی در تفسیر المیزان می‌گوید نتیجه تدبر در این آیات این است که منظور از «کلمه طیّبه» که به «شجره طیّبه» تشبیه شده، همان اعتقاد حقی(اعتقاد به توحید و استقامت بر آن) است که ثابت و محفوظ از هر گونه تغییر و زوال و نابودی است و مؤمنان، در دنیا و آخرت از آثار و برکات این ایمان و استقامت بهره‌مند خواهند بود.[۲] در تفسیر نمونه با استناد به واژه‌های موجود در آیه، ویژگی‌هایی را برای شجره طیبه ذکر کرده است:

 

موجودی است دارای رشدو نمو، نه جامد و بی‌حرکت؛ (شجره)

این درخت از نظر میوه، منظره، رایحه و شکوفه‌های آن پاکیزه است؛ (طیبة)

دارای نظام حساب شده‌ای است و هرکدام از ریشه، ساقه و برگ‌های آن ماموریت و وظیفه‌ای دارند؛ (اصلها و فرعها)

اصل و ریشه آن ثابت و استوار است؛ (اصلها ثابت)

شاخه‌های آن در یک محیط پست و محدود نیست بلکه سر بر آسمان دارد؛ (فرعها فی السماء)

پُربار و مُوَلِّد است و میوه‌اش را به همگان ارزانی می‌دارد؛ (توتی اکلها)

بهره‌برداری از ثمر آن در همه زمان‌ها؛ (کل حین)

میوه دادن آن بی‌حساب نیست و مشمول قوانین آفرینش و سنت الهی است. (باذن ربها)[۳]

مصادیق

در تفاسیر، جوامع روایی و کتاب‌های عرفانی برای واژه شجره طیبه مصادیق گوناگونی از جمله وجود حضرت حق، اهل بیت(ع)، موجودات، حقیقت محمدیه، انسان‌ها، انسان کامل، عشق و محبت، معرفت، ایمان، توحید، دین اسلام، عالم نور و برخی از درختان ذکر شده است.[۴]

 

وجود

وجود از اصطلاحات مهم فلسفی و عرفانی است که به عنوان یکی از مصادیق شجره طیبه معرفی شده است.[۵] بر اساس این دیدگاه وجود فقط در وجود حضرت حق واحد منحصر است و تمامی موجودات تجلیات وجود حضرت حق هستند.[۶] نظریه‌ای که از آن با عنوان وحدت شخصی وجود یاد شده است.[۷]

 

اهل بیت(ع)

در روایات متعددی منظور از شجره طیبه را اهل بیت(ع) دانسته‌اند که ثمرات زیادی برای جامعه دارند.[۸] در کتاب کافی از امام صادق(ع) در تفسیر این فراز از آیه ۲۴ سوره ابراهیم «کشَجَرَةٍ طَیبَةٍ أَصْلُها ثابِتٌ وَ فَرْعُها فِی السَّماءِ» آمده است که «َرَسُولُ اللَّهِ ص أَصْلُهَا وَ أَمِیرُ الْمُؤْمِنِینَ ع فَرْعُهَا وَ الْأَئِمَّةُ مِنْ ذُرِّیَّتِهِمَا أَغْصَانُهَا وَ عِلْمُ الْأَئِمَّةِ ثَمَرَتُهَا وَ شِیعَتُهُمُ الْمُؤْمِنُونَ وَرَقُهَا...؛ پیامبر اسلام(ص)‌ ریشه این درخت است و امیر مؤمنان شاخه آن و امامان که از ذریه آنها هستند شاخه‌های کوچک‌تر و علم امامان میوه این درخت و پیروان با ایمان آنها برگ‌های این درختند... .» [۹]

 

همچنین ببینید: حدیث شجره

برخی از درختان

بسیاری از مفسران با استناد به روایاتی از صحابه از جمله ابن عباس منظور از شجره طیبه را درختانی مانند نخل، انار، زیتون، انگور یا درختان مثمر معرفی کرده‌اند.[۱۰]

 

پانویس

 مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۳۳۱.

 طباطبایی، المیزان، منشورات اسماعیلیان ، ج۱۲، ص۵۱

 مکارم شیرازی، تفسیر نمونه، ۱۳۷۱ش، ج۱۰، ص۳۳۳-۳۳۳.

 دستجردی و همکاران، «نگاهی به کاربرد تمثیل شجره طیبه در بازنمود اصطلاحات عرفان و تصوف با معرفی مصادیق کلمه طیبه»، ص۳۵۲-۳۶۰.

 آملی، جامع الاسرار، ۱۳۸۶ش، ص۲۷۶.

 سید حیدر آملی، جامع الاسرار، ۱۳۶۸ش، ص۶۶۸.

 زرین‌کوب، ارزش میراث صوفیه، ۱۳۴۴ش، ص۱۴۵-۱۴۶.

 عیاشی، تفسیر العیاشی، ۱۳۸۰ق، ج۲، ص۲۲۵؛ الکوفی، تفسیر الفرات الکوفی، ۱۴۱۰ق، ص۲۱۹-۲۲۰.

 کلینی، الکافی، ۱۴۰۷ق، ج۱، ص۴۲۸.

 فخر رازی، التفسیر الکبیر، ۱۴۲۰ق، ج۱۹، ص۹۲.

منابع

آملی، سید حیدر، جامع الاسرار و منبع الانوار، تهران، انتشارات علمی فرهنگی، ۱۳۶۸ش.

الکوفی، فرات بن ابراهیم‏، تفسیر فرات الکوفی، محقق محمد کاظم، تهران، موسسه طبع و نشر وزارت ارشاد، ۱۴۱۰ق.

دستجری، زهره و همکاران، «نگاهی به کاربرد تمثیل شجره طیبه در بازنمود اصطلاحات عرفان و تصوف با معرفی مصادیق کلمه طیبه»، فصلنامه بهار ادب، شماره دوم، ۱۳۹۳ش.

زرین‌کوب، عبدالحسین، ارزش میراث صوفیه، تهران، انتشارات آریا، ۱۳۴۴ش.

عیاشی، محمد بن مسعود، تفسیر العیاشی، تهران، مکتبة العلمیة الاسلامیة، ۱۳۸۰ق.

فخر رازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، بیروت، دار احیا التراث العربی، ۱۴۲۰ق.

کلینی، محمد بن یعقوب، الکافی، تهران، دار الکتب الاسلامیه، ۱۴۰۷ق.

مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، تهران، دارالکتب الاسلامیه، ۱۳۷۱ش.

 

 

رده:

اصطلاحات قرآنی

آخرین ویرایش ۲ ماه پیش توسط H.shamloo انجام شده

صفحه‌های مرتبط

سوره ابراهیم

چهاردهمین سوره و از سوره‌های مکی قرآن

 

طوبی

طوبی (طوبا) یا شجره طوبی نام درختی در بهشت که بر اساس روایات خداوند آن را با دست خویش خلق نمود.

 

حدیث شجره

آفرینش پیامبر(ص) و امام علی(ع) را از یک درخت و آفرینش دیگر پیامبران یا سایر مردم را از درختانی دیگر توصیف می‌کند

 

ویکی شیعه

نمای رایانه

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

السَّلاَمُ عَلَیکَ یا ثَارَ اللهِ وَ ابْنَ ثَارِهِ

سلام بر تو ای خون خدا و پسر خون خدا

 

یادتون نره این درخت با خون خدا رشد کرده و نور خداوند نوری نیست که با فوت دهانشام خاموش شود نور خورشید با فوت دهان خاموش نمی شود